نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، برنامه ریزی آموزش از دور، دانشگاه پیام نور

2 استادیار، گروه علوم تربیتی، دانشگاه محقق اردبیلی

3 کارشناسی ارشد روان شناسی تربیتی دانشگاه آزاد واحد اسلامشهر، تهران، ایران

چکیده

نظام آموزش فنی و حرفه ای نیازمند بهره مندی از رویکرد های نوین فنآوری آموزشی در ابعاد مختلف مفهومی آن به صورت منطقی و هوشمندانه است. پژوهش حاضر به بررسی چگونگی موفقیت و اثر بخشی فرایند یاددهی ویادگیری در آموزشگاه های فنی و حرفه ای پرداخته است. روش تحقیق ، روش نیمه تجربی و مشاهده بوده و نمونه آماری آن شامل 144 نفر از مربیان می باشند که به دو گروه کنترل و آزمایش با روش نمونه گیری تصادفی ساده تقسیم شده اند.برای اجرای طرح در آغاز به مربیان گروه آزمایش طرح ویژه آموزشی با محتوا و مولفه هایی مانند کاربرد و نحوة طراحی منظم آموزشی ، بهره گیری از روشهای فعال تدریس ، بکارگیری مواد و وسایل آموزشی ،نشستها و جلسات توجیهی و آموزشی لازم و مورد نیاز ترتیب داده شد و مربیان این طرح و روش را در فرآیند آموزشی خود مورد استفاده قراردادند .بعد از پایان دوره میزان یادگیری فراگیران دو گروه آزمایش و کنترل بررسی و مقایسه گردیده و با روش های آماری میانگین ،آزمون tبرای دو گروه مستقل و غیره تحلیل شد. نتایج مطالعه ،نشان می دهد که میانگین یادگیری فراگیران گروه آزمایش به جهت استفاده مربیان آموزشی آنها از مولفه های مربوط به فنآوری آموزشی اشاره شده در فوق متناسب با شرایط و محتوای آموزش ها به طور معنی داری بیشتر از گروه کنترل بوده و استفاده صحیح و مناسب این فرآیندها موجب بهبود فرآیند یاددهی و یادگیری فراگیران شرکت کننده در آموزش های فنی و حرفه ای می گردد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Explaining of applying educational technology in improving quality of Teaching - learning process in technical and vocational education

نویسندگان [English]

  • easa samari 1
  • behzad rasool zade 2
  • azar nasirzadeh 3

1

2 Assistant Professor

3

چکیده [English]

نظام آموزش فنی و حرفه ای نیازمند بهره مندی از رویکرد های نوین فنآوری آموزشی در ابعاد مختلف مفهومی آن به صورت منطقی و هوشمندانه است. پژوهش حاضر به بررسی چگونگی موفقیت و اثر بخشی فرایند یاددهی ویادگیری در آموزشگاه های فنی و حرفه ای پرداخته است. روش تحقیق ، روش نیمه تجربی و مشاهده بوده و نمونه آماری آن شامل 144 نفر از مربیان می باشند که به دو گروه کنترل و آزمایش با روش نمونه گیری تصادفی ساده تقسیم شده اند.برای اجرای طرح در آغاز به مربیان گروه آزمایش طرح ویژه آموزشی با محتوا و مولفه هایی مانند کاربرد و نحوة طراحی منظم آموزشی ، بهره گیری از روشهای فعال تدریس ، بکارگیری مواد و وسایل آموزشی ،نشستها و جلسات توجیهی و آموزشی لازم و مورد نیاز ترتیب داده شد و مربیان این طرح و روش را در فرآیند آموزشی خود مورد استفاده قراردادند .بعد از پایان دوره میزان یادگیری فراگیران دو گروه آزمایش و کنترل بررسی و مقایسه گردیده و با روش های آماری میانگین ،آزمون tبرای دو گروه مستقل و غیره تحلیل شد. نتایج مطالعه ،نشان می دهد که میانگین یادگیری فراگیران گروه آزمایش به جهت استفاده مربیان آموزشی آنها از مولفه های مربوط به فنآوری آموزشی اشاره شده در فوق متناسب با شرایط و محتوای آموزش ها به طور معنی داری بیشتر از گروه کنترل بوده و استفاده صحیح و مناسب این فرآیندها موجب بهبود فرآیند یاددهی و یادگیری فراگیران شرکت کننده با این روش ها در آموزش های فنی و حرفه ای می گردد.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "educational technology"
  • "learning"
  • "technical and vocational education"
احدیان، محمد (1373). مقدمه ای بر تکنولوژی آموزشی، تهران: دانشگاه پیام نور.
آراسته ،حمیدرضا؛ سبحانی نژاد، مهدی؛ همایی، رضا ( 1387 ). وضعیت دانشگاه های شهر تهران در عصر جهانی شدن از دیدگاه دانشجویان، فصلنامه پژوهش وبرنامه ریزی در آموزش عالی ، 14(4)، 47-66.
پیوسته گر، مهرانگیز؛ محرم زاده، سوری (1395). مقایسه سازگاری اجتماعی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان کاربر اینترنت و غیر کاربر اینترنت، فصلنامه فناوری اطلاعات در علوم تربیتی، 6(3)، 131- 145.
ثمری ،عیسی (1388 ). بررسی مقایسه تاثیر استفاده ازفناوری اطلاعات وارتباطات و روش سنتی بر میزان پیشرفت تحصیلی، یادگیری خود تنظیمی و انگیزه تحصیلی دانشجویان دانشگاه پیام نور، مجله نامه آموزش عالی، 2(5)، 83-93.
ثمری ،عیسی؛آتشک، محمد ( 1388). تاثیر میزان شناخت و آگاهی معلمان دوره ابتدایی از فن آوری آموزشی و کاربست آن در بهبود کیفیت فرآیند یاددهی -یادگیری دانش آموزان مجله فن آوری آموزش، 4(2)، 115-122.
ثمری، عیسی (1378 ). ارزیابی دروندادهای نظام آموزش ابتدایی و رابطه آن با ارتقاء کیفیت بروندادهای این نظام، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد دانشگاه تهران.
ثمری، عیسی (1381 ). بررسی نقش و کاربرد تکنولوژی آموزشی در فرآیند یاددهی یادگیری، پروژه مطالعاتی سازمان آموزش و پرورش استان اردبیل
جمشید نژاد، مهرداد(1379). بررسی تاثیر شیوه های نوین آموزش و ارزشیابی علوم تجربی دوره ابتدایی در میزان یادگیری دانش آموزان، خلاصه گزارش چهل طرح و پایان نامه موسسه پژوهشی برنامه درسی و نوآوریهای آموزشی.
حوریزاد، بهمن  (1378). آموزش متوسط کاردانش بستر تکوین آموزش های علمی کاربردی، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تهران
رستگارپور، حسن؛ عبدالهی، نیدا(1384 ). راهبردهای توسعه تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات ،تهران دانش مردم
رمی زفسکی، ای. جی ( 1987). طراحی نظامهای آموزشی ، ترجمه هاشم فردانش، 1384،تهران، انتشارات سمت.
 زارعی زوارکی، اسماعیل( 1391 ). طراحی آموزشی و محیطهای یادگیری با رویکرد تلفیقی: نقدی بر مدلهای پیشین و ارائه مدلی نوین در این زمینه ، فصلنامه روانشناسی تربیتی، 8 (24)، 28- 48.
زوار، تقی؛ بهرنگی، محمدرضا؛ عسکریان، مصطفی؛ نادری، عزت الله (1386 ). ارزشیابی کیفیت خدمات مراکز آموزشی دانشگاههای پیام نور استان های آذربایجان شرقی وغربی ، فصلنامه پژوهش وبرنامه ریزی در آموزش عالی، 13(4)، 67-90
سیف ، علی اکبر ، (1394). روانشناسی پرورشی نوین : روانشناسی یادگیری و آموزشی . تهران ، مؤسسه انتشارات آگاه .
عارفی، محبوبه؛ فتحی اجارگاه،کورش؛ نادری، رحیم (1388 ). دانش نظری و مهارت های حرفه ای معلمان دوره ابتدایی از نظریه یادگیری: معلمان دوره ابتدایی شهر همدان، فصلنامه نوآوری های آموزشی، 8(30)، 31-52.
عطاران، محمد(1381). جهانی شدن، فناوری اطلاعات و تعلیم و تربیت، موسسه فرهنگی آفتاب مهر، تهران.
فردانش ، هاشم (1388). مبانی نظری تکنولوژی آموزشی ، تهران : سمت
فروزان، محمد علی (1375). بررسی میزان آشنایی و کاربرد موارد و وسایل تکنولوژی آموزشی در امر آموزشی توسط معلمان دروس علوم و حرفه و فن ، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت معلم.
کریمی جشنی، جابر (1378). تحلیلی از وضعیت موجود و مطلوب فضاها و تجهیزات آموزش متوسطه استان فارس با توجه به شاخص‌های برنامه دوم توسعه، پایان‌نامه کارشناسی ارشد چاپ نشده، اصفهان، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه اصفهان.
مشتاقی لارگانی، سعید؛ قربانی، سمیرا ؛ رضاییان، حمید(1387). اعتباریابی فرم فارسی مقیاس نگرش نسبت به کاربرد تکنولوژی  در آموزش میان معلمان مقطع متوسطه شهر اصفهان، نوآوری های آموزشی، 7(26)، 107 - 26.
محمدی، مهدی؛ جعفری، سکینه (1391). رابطه ویژگی های سازمانی، دانش، مهارت و نگرش معلمان مقطع دبیرستان با احساس اعتماد به نفس آنان در بکارگیری فن آوری آموزشی، مجله مطالعات آموزش و یادگیری، 4(1)، 106 - 137.
مهرمحمدی، محمود(1379 ). باز اندیشی فرایند یاددهی یادگیری و تربیت معلم،تهران:مدرسه.
موسوی پور، سیدعبدالحسین (1376). بررسی میزان استفاده از آزمایشگاه‌های علوم در دبیرستانهای شهرستان قم. پایان‌نامه کارشناسی ارشد چاپ نشده، دانشگاه تهران، دانشکده علوم تربیتی.
میزا محمدی، محمد حسن (1384). بررسی نیازهای آموزشی کارکنان مراکز آموزش فنی و حرفه ای، فصلنامه اندیشه های نوین تربیتی دانشگاه الزهراء، 1(4)، 67- 78
نجفی، محمد علی (1379). معرفی نظام جدید آموزش متوسط، سمپوزیوم بین المللی فنی و حرفه ای تهران .
نوروزی، معصومه (1387 ).  رتبه بندی روشهای کاربرد فناوری اطلاعات  در فرآیند یاددهی یادگیری، فصلنامه نوآوری های آموزشی، 7(26)، 9 – 34.
یمنی، محمد (1382 ). برنامه ریزی توسعه دانشگاهی، مفاهیم ،تجارب و نظریه ها، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
 
Baylor.L. & Ritchie, D. (2002). What Factors Facilitate Teacher Skill, Teacher Morale, and Perceived Student Learning in Technology- Using Classrooms? Computer & Education Journal, Vol. 39, No. 2, pp. 395-414.
 Clark, R. E. (1994). Media will never influence learning.Educational technology research and development, 42(2), 21-29.
 Clark, R.E, Salomon, G,(198 )"Media in Teaching" in, m.c.Withroch, Handbook of   Research on Teaching American Educational Research Association. 
Duncan, A; and Cator, K. (2013). Expanding Evidence Approaches for Learningin a Digital World. U.S. Department of Educ
 
ation, Office of EducationalTechnology.
Eickelmann, B., Gerick, J., & Koop, C. (2017). ICT use in mathematics lessons and the mathematics achievement of secondary school students by international comparison: Which role do school level factors play?. Education and Information Technologies, 22(4), 1527-1551.
Gates, Bill & Myhrvold, Nathan & Rinearson, Peter (1999). The Road Ahead, England: Pearson Education Limited (with association with Penguin Books Ltd.).
Gömleksiz, M. N. (2004). Use of Education Technology in English Classes. Turkish Online Journal of Educational Technology-TOJET, 3(2), 71-77. Michal , 1 . Bet al . (1989). Survery of student – teacher relationship. J. educ. Res. 944.
Haddad, W., & Jurich, S. (2002). ICT for education: Potential and potency. Technologies for education: Potential, parameters and prospects. UNESCO and Academy for Educational Development, 28-40.
Kent, T. W., & McNergney, R. F. (1999). Will Technology Really Change Education? From Blackboard to Web. Corwin Press, Inc., A Sage Publications Company, 2455 Teller Road, Thousand Oaks, CA 91320.
Lefrancois, G. R. (1994). Psychology for Teaching: A Bear Always, Usually, Sometimes, Rarely, Never, Always Faces the Front Will Not Commit Himself Just Now Faces the Future. Wadsworth Publishing Company.
Mayer, R.E., Mathias, A., & Wetzell, K (2002), fostering understanding of multimedia messages through pretraining: Evidence for a two-stage theory of mental model construction. Journal of Experimental Psychology: Applied, 8, 147-154.
McKeachie, W. J., Lin, Y. G., & Mann, W. (1991). Student ratings of teacher effectiveness: Validity studies. American Educational Research Journal, 8(3), 435-445.
Mikre, F. (2015). The roles of information communication technologyes in education reveiew article with emphasis to the computer and Internt. Educational Technology, 10(4), 112-128.
Pollock, E., Chandler, P., & Sweller, J (2002), Assimilation complex information. Learning and Instruction, 12, 61-86.
Seals Jr, J. R. (1991). Recommendation of Standards for Educational Space for Public School Facilities.
Shetzer, H., & Warschauer, M. (2000). An electronic literacy approach to network-based language teaching. Network-based language teaching: Concepts and practice, 3(5), 171-185.
Tileston, Donna walker (2004). What Every Teacher Should Know About Media and Technology. United States of America, Corwin Press, INC.
Yavuz, S. (2005). Developing a Technology Attitude Scale for Pre-Service Chemistry Teachers. Turkish Online Journal of Educational Technology-TOJET, 4(1), 17-25.